
Waarom een toegankelijk stemproces belangrijk is
Als overheid hoor je het stemproces zo toegankelijk mogelijk te maken voor alle burgers. Kunnen stemmen draagt immers bij aan een representatieve democratie, versterkt de legitimiteit van de overheid en bevordert inclusiviteit. Ook zorgt het ervoor dat meer mensen zich bewust worden van politieke kwesties en voorkomt het dat bepaalde groepen worden uitgesloten. De gemeente Amsterdam neemt deze verantwoordelijkheid serieus en ontwikkelt samen met ons al enkele jaren bijsluiters voor bij de stembiljetten.
Communicatie voor een superdiverse stad
Amsterdam kent 100.000 laaggeletterden. En een aanzienlijk deel van de Amsterdammers leert of spreekt Nederlands als tweede taal. Door informatie begrijpelijk te presenteren en beschikbaar te stellen in veelvoorkomende talen zoals Engels, Arabisch en Turks zorgt de gemeente er voor dat iedereen volwaardig mee kan doen als lid van de samenleving en uitgenodigd wordt om zijn stem te laten horen tijdens de verkiezingen.
Minder context, meer instructie
Bij elkaar betekent het wel dat je een communicatiemiddel ontwikkelt voor een bijzonder brede doelgroep. Daarmee kom je voor een dilemma te staan. Ga je er van uit dat de doelgroep eerst de volledige context moet weten om te gaan stemmen? Of concentreer je je op het praktische proces van stemmen? Het is geen makkelijke afweging, maar door te focussen op de concrete stappen kun je in ieder geval de mensen die willen gaan stemmen op weg helpen.
Anderstaligen zijn vaak zeer gemotiveerd om te stemmen
Er zijn redenen om aan te nemen dat anderstaligen vaak gemotiveerd zijn. Onderzoek zoals de DEMES studie uit 2021 laat zien dat kiezers met een migratieachtergrond vaak zeer gemotiveerd kunnen zijn om te gaan stemmen. Veel anderstaligen geven aan dat ze het belangrijk vinden om hun stem kunnen laten horen. Ze willen invloed uitoefenen op het beleid en de besluitvorming in hun nieuwe thuisland. Bovendien voelen veel anderstaligen zich ondervertegenwoordigd in de politiek. Door te stemmen kunnen ze de kloof met de gevestigde orde verkleinen.
Een stapsgewijze handleiding met illustraties
Uit onderzoek blijkt dat mensen dit soort complexe taken makkelijker uitvoeren als ze van tevoren het proces hebben gevisualiseerd. Illustraties van handelingen als het voorbereiden van identiteitsbewijzen en het invullen van het stembiljet helpen hierbij. Ook is het effectief om eerst uit te leggen wat kiezers vooraf moeten doen, en daarna wat er op de dag zelf gebeurt. Deze chronologische en visuele benadering zorgt ervoor dat kiezers zich vertrouwd en zelfverzekerd voelen over het stemmen. Hierdoor neemt de kans toe dat ze daadwerkelijk gaan stemmen, verlaagt het drempels en helpt het de opkomst te vergroten.
Team:
Account: Gemeente Amsterdam (Barbara van Tol, Stefan Baas)
Concept & Copy: Sicko van Dijk
Ontwerp & Artwork: Claudia Dominguez
Vormgeving: Elianne Schotanus
Bekijk ook vergelijkbare cases:
• Oyunuz hesaba katılıyor! (2022)
• Stemmen in je eigen taal (2022)
• Ook uw stem telt (2021)